De Hoge Raad bestaat uit 25 effectieve leden, benoemd door de Koning. Koninklijk besluit van 17 februari 2023 tot benoeming van de leden van de Hoge Raad voor Vrijwilligers (2023-2027) (.pdf) ; hun mandaat is iedere vier jaar vernieuwbaar
De samenstelling van de HRV voldoet aan de voorwaarden die in het koninklijk besluit van 2 oktober 2002 tot oprichting van de Hoge Raad voor Vrijwilligers (BS van 4 oktober 2002) werden opgelegd, namelijk:
De actuele leden werden, in het kader van de hoger vermelde oproep voor kandidaten, voorgedragen door organisaties (geen commerciële organisaties) die overkoepelend zijn en die dus andere organisaties vertegenwoordigen die hoofdzakelijk met vrijwilligers werken. Op die manier wordt de HRV uitsluitend samengesteld uit organisaties die representatief zijn voor een sector van vrijwilligerswerk.
De diversiteit van het vrijwilligerswerk wordt weerspiegeld in de Hoge Raad. Om die reden werd het maatschappelijk veld ruwweg ingedeeld in 10 grote sectoren. Elk van deze sectoren wordt vertegenwoordigd in de Raad:
De indeling in sectoren is enkel een hulpmiddel om een grote diversiteit te garanderen. Voor de werking van de Raad zelf heeft dit geen consequenties, daar de Raad in zijn geheel de vrijwilliger en het vrijwilligerswerk vertegenwoordigt.
In tegenstelling tot het eerste mandaat, waar de leden van de HRV natuurlijke personen waren, wordt sinds 2007 de Raad samengesteld uit organisaties die hoofdzakelijk met vrijwilligers werken. Deze organisaties worden in de Hoge Raad voor Vrijwilligers vertegenwoordigd door één van de door de organisatie aangeduide personen. De Raad bestaat uit 25 effectieve leden, te weten:
De nadruk moet gelegd worden op het feit dat de plaatsvervangende leden eveneens een actieve rol spelen. Alhoewel zij slechts over een raadgevende stem beschikken, worden zij uitgenodigd om, net als de effectieve leden, actief deel te nemen aan vergaderingen, opdrachten, werkgroepen,… Wanneer een effectief lid verhinderd is om deel te nemen aan een vergadering, dan kan, conform het nog niet door de Minister goedgekeurde Huishoudelijk Reglement (.pdf) hij of zij zich laten vervangen door een effectief lid of door een plaatsvervangend lid van dezelfde taalrol (al dan niet van dezelfde sector) en kan, wanneer hij of zij dit opportuun vindt, hem of haar een mandaat geven, met dien verstande dat geen enkel lid niet meer dan één volmacht kan overdragen.
Door heel wat ontslagen wordt op dit ogenblik een koninklijk besluit voorbereid en dit over het ontslag en benoeming van effectieve en plaatsvervangende leden van de Hoge Raad voor Vrijwilligers, houdende ontslag en benoeming van effectieve leden van de Hoge Raad voor Vrijwilligers op basis van hun wetenschappelijke deskundigheid met betrekking tot vrijwilligers en vrijwilligerswerk en houdende aanpassing van het huishoudelijk reglement van de Hoge Raad voor Vrijwilligers.
De Raad heeft onder zijn leden en conform het Huishoudelijk Reglement (.pdf), een voorzitter, twee ondervoorzitsters, alsook de andere leden van het Bureau gekozen. Het Bureau heeft als taak de werking van de Raad voor te bereiden en te coördineren en is samengesteld uit de voorzitter, de ondervoorzitters, twee Franstalige effectieve leden, twee Nederlandse effectieve leden, het Duitstalig effectief lid en de vertegenwoordiger van het secretariaat.